PHÁT TRIỂN TỰ CHỦ ĐẠI HỌC

Sáng Thứ Bẩy ngày 2.11.2024, Viện Nghiên cứu Phát triển Phương Đông tổ chức tọa đàm với chủ đề: "Phát triển, Tự chủ Đại học"

Hiện diện tại buổi tọa đàm có các Giáo sư, Tiến sĩ, những bậc thầy về quản lý giáo dục và giảng dậy tại các trường đại học có tiếng tăm tại TPHCM. Chủ trì cuộc tọa đàm và tranh luận là Giáo sư Tiến sĩ Trình Quang Phú, Viện trưởng Viện NCPT Phương Đông.

* Những ý kiến xoay quanh Chủ đề Tự chủ Đại học tập trung mấy ý chính mà xã hội cũng như các nhà khoa học về quản lý quan tâm là:

1. VỀ ĐỊNH DANH. Tại sao lại gọi Đại học và các Trường Đại học.?? Khi để tên tiếng Anh thì Đại học Quốc Gia là University, các Trường Đại học thành viên cũng là University.??

Có ý kiến cho rằng, các Đại học Bách Khoa, Đại học Kinh Tế và một số Đại học khác đã có từ trước 1975, bản thân các Đại học này đã là Đại học, đã là University. Khi thành lập Đại học Quốc gia TPHCM đáng lẽ phải xây mới nhưng lại quyết định sáp nhập các Đại học này trở thành thành viên ĐHQG nên phải phân biệt gọi các Đại học này là Trường Đại học...???. Đó là sự sáp nhập khiên cưỡng, không phù hợp với sự phát triển tự nhiên của giáo dục đại học.

2. Có ý kiến đề nghị xem lại các tên gọi VIỆN, HỌC VIỆN cho phù hợp. Viện nghiên cứu khoa học (Institute), Học viện (Academy) trực thuộc các Hội, các Tổ chức xã hội, các Trường Đại học... Nhưng một số cơ sở nghề nghiệp như Viện thẩm mỹ, Viện uốn tóc, Nhà trẻ... cũng có tên tiếng Anh Academy.??

3. Tự chủ Đại học là tự chủ cái gì.?? Tự chủ về Chương trình đào tạo?, Tự chủ về nghiên cứu khoa học?, Tự chủ về quản lý, tài chính?, Tự chủ về đầu tư phát triển?...

* Cần làm rõ vai trò của Bộ Giáo dục và Đào tạo (chức năng chính là Quản lý Nhà nước về giáo dục và chính sách giáo dục).

* Cần phân biệt về quản lý cụ thể giữa Bộ giáo dục với các Bộ chuyên ngành (cơ quan chủ quản của Trường Đại học). Bộ Giáo dục không nên là Cơ quan chủ quản của các trường đại học như hiện nay (xã hội nói như thế là vừa đá bóng vừa thổi còi).

* Vấn đề kiểm định và sắp hạng trường đại học nên để cho các Hiệp hội, các tổ chức xã hội làm, không nên để Trung tâm kiểm định của Đại học Quốc Gia đi kiểm định các Đại học khác không nằm trong hệ thống của Đại học Quốc Gia.

4. Đặc trưng của Tự chủ Đại học cần lưu ý yếu tố HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ.

Việt Nam là thành viên chính thức của WTO từ năm 2007. Các yếu tố về Tự do thương mại - FTA là bình đẳng, công khai, minh bạch, không phân biệt đối xử, không áp dụng hạn ngạch trong kinh doanh, bảo vệ hàng nội địa bằng chính sách thuế và công cụ kiểm soát chống phá giá. GIÁO DỤC là loại hình kinh doanh dịch vụ CÓ ĐIỀU KIỆN trên nguyên tắc thừa nhận lẫn nhau về bằng cấp và học thuật giữa các trường đại học của các quốc gia thành viên.

* Việc phong hàm giáo sư cũng trên tinh thần hội nhập kinh tế quốc tế, nên để các trường đại học công nhận học hàm giáo sư cho các nhà khoa học, các giảng viên của trường. Không cần hệ thống nhà nước về phong hàm giáo sư như hiện nay.

* Tập hợp các ý kiến chung của tọa đàm. Mình đồng tình với các ý kiến nên chia sẻ cho mọi người cùng góp ý.

Nguyễn Thị Sơn

03.11.2024